Tony, is jy seker? Na my wete kan mens gerus "dat/dass" in NL en DE ?na "weet", "dink", "s¨º", "seker wees" en ander "verstandelike/kommunikatiewe" werkwoorde uitlaat, met die direkte woordorde in die bysin -- met of sonder modale werkwoorde of lydende vorm of volmaakte vorme daarin.
?
22.09.2023, 09:23, "Tony Moen" <transed@...>:
Interessante vergelyking¡
?
¡°Ek weet dat dit gemaak moet/kan word.¡±
NL: Ik weet dat dit gedaan worden kan (of: kan worden)
DE: Ich weiss, dass dies getan werden kann/soll
?
In Afrikaans kan mens ¡°dat¡± uitlaat, maar nie in NL en DE nie.
?
Ek vermoed dis om historiese redes.
Met die Engelse anneksasie in 1812 en die verbod op die gebruik van Afrikaans het die korter en makliker konstruksie sonder ¡°dat¡± geleidelik veld gewen.
Dink maar aan die kinderstorie van die stoomlokomotief teen die opdraand: Ek weet ek kan, ek weet ek kan¡
?
Teen die afdraand sou ¡°Ek¡¯t geweet dat ek kon, ek¡¯t geweet dat ek kon¡± seker gewerk het, maar hiervan is daar geen spoor in die literatuur nie.
?
?
?
Haai Tony!
Dankie, ou p¨ºl. Dit is maar presies met "dat" (onder andere) wat ek wou weet. :-)
Met Nederlands en veral Duits in die anamnese kan mens nou nooit seker wees nie.
