EKO
2025-15. Aprilo 10. Pezo: Word 40, PDF 260 KB, Sen alkro?a?o: Sume 300 KB
?
Lingvoj gravas:
tutmonda gvidilo pri multlingva?edukado
?
Unesko
publikigis novan gvidilon pri la graveco de lingvoj por edukado. La verko
disponeblas en la angla kaj franca, kaj estas senpage el?utebla ?e .?
La
premiso ke edukado devas okazi en lingvo komprenata de lernantoj, estas konata
de esperantistoj, tamen ne estas reala?o. Nia mondo enhavas ?irka? 7000
lingvojn, tamen 40% de la lernantoj ricevas instruojn
en?lingvoj?kiujn ili nek parolas nek flue komprenas; en?kelkaj
landoj tiu cifero atingas 90% de la lernantoj. Tutmonde, nur 351 lingvoj estas
uzataj kiel instrulingvoj, kaj pliaj 336 estas?instruataj?kiel
studobjektoj.
Multlingva
edukado ne temas nur pri lingvoj, sed celas anta?enigi inkluzivecon, egalecon
kaj diversecon, por krei da?ripovan, unuigan kaj prosperan estontecon por ?iuj,
en multlingva mondo. La verko sekvas la principojn de alia dokumento de
Unesko,??(2003), kaj aldonas gvidliniojn por publikaj politikoj kaj
praktikoj kiuj rekonas multlingvismon kiel?homan trajton kaj esencan edukadan
vojon.
Avanta?oj
de multlingveco sendependas de specifaj?lingvoj:?tio signifas, ke
flueco en endan?erigataj?indi?enaj lingvoj akcelas la samajn kognajn
avanta?ojn de flueco en tutmondaj lingvoj, kaj kompreneble de flueco en
Esperanto. Cetere, socioj kiuj anta?enigas lingvan kaj kulturan diversecon ofte
spertas plian socian unui?on ol tiuj kun unulingva politiko. Multlingvismo
gravas por plibonigi lernajn rezultojn, plibonigi alireblecon kaj inkluzivecon,
kaj kontribui al da?ripova evoluigo.
?
Kongresa
Universitato
?i-jare la oferto responde al la invito de UEA por la Internacia
Kongresa Universitato (IKU) estis la plej abunda depost la pandemio. La
IKU-?urio (Fiedler, Goodall, Maitzen, Vergara, Wen kaj Wandel) multe laboris
por prezenti tiun ?i raporton. Kontentiga estas la nombro de altnivelaj
proponoj de personoj, kiuj estas novaj por IKU: signifa parto de virinoj kaj du
afrikanoj. El la ricevitaj proponoj la estraro de UEA aprobis 17 prelegojn: 3
kursojn de Akademio Internacia de la Sciencoj (AIS), 6 IKU-prelegojn kaj 8
prelegojn por la Scienca Kafejo (SK):
?
AIS: Bebenina, Koutny, Kolka, Wandel
IKU: Barandovsk¨¢, Jacobsen, Lindstedt, Luheka, Niyukuri, Planchon
SK: Alebi?-Jureti?, Bormann, Fern¨¢ndez, Fontaine, Gruner, Guerra,
Jackson.
La detaloj aperas en tabelo, kune kun la resumoj en la IKU-pa?o:
. La temoj varias de
lingvistiko kaj spacteknologio ?is historio kaj arkitekturo. Apud konataj kaj
?atataj prelegantoj kiel Koutny, Jacobsen kaj Bormann aperos multaj novaj
(almena? por IKU) tamen kompetentaj talentoj. La IKU-rektoro estas prof.
Barandovsk¨¢-Frank, deveninto de Brno, kiu anka? prelegos pri temo ligita al la
kongresurbo. Por ?ui la abundan sciencan programon, ali?u al la 110-a
Universala Kongreso de Esperanto, kun rabato ?is la fino de junio.
Multlingveco en
E?ropo subtenata
Por batali kontra?
unulingvismo en la institucioj kaj anta?enigi lingvan diversecon, E?ropa Unio
adoptas Esperanton kiel provizoran oficialan lingvon por la monato aprilo.
Poste, la oficiala lingvo rotacios monate inter ?iuj lingvoj de la Unio.
Kompromiso estis trovita inter la Parlamento kaj la Konsilio por permesi, ke du
pliaj monatoj estu dedi?itaj al regionaj lingvoj, kun unu dialekto tage. En tiu
kompromiso, la flandra estos traktata kiel aparta dialekto de la Nederlanda. La
lingvoj, dialektoj kaj kreoloj de la eksteraj regionoj estos konsiderataj sed
ne tiuj de la transmaraj landoj kaj teritorioj. Fonto en la franca:?
Sendis: Remus (Raymond G¨¦rard)
?
?
Ondo da jubileoj
Anta?
75 jaroj, la 1-an de aprilo 1950 naski?is?Sten Johansson?(1950- ), sveda eksoficisto kaj verkisto,
a?toro de 29 libroj en Esperanto. En aprilo?
jubileos?Peter Zilvar?(75
jaroj) kaj?Jacques Le Puil?(85
jaroj). Ni gratulas kaj bondeziras!?La aprila listo, kompilita de
Aleksander Kor?enkov, enhavas anka? jubileojn kaj memordatojn de forpasintaj
eminentaj esperantistoj: Vilho Set?l?, Aleksandr Sa?arov, It? Kanzi k. a. Legu
?in en La Ondo de Esperanto
?
Brno progresas
Je la 10-a
de aprilo 2025 jam 928 personoj el 61 landoj ali?is al la 110-a Universala
Kongreso de Esperanto, kiu okazos somere 2025 en Brno. Plej multaj ali?intoj
estas el Germanio (105), ?e?io (95) kaj Pollando (93).
Legu
pli en La Ondo de Esperanto ?e?.
?
Refoja invito al la 58-a ILEI-kongreso en Beogrado, Serbio
?i-jare vian
ILEI-kongresan traviva?on specife kolorigos la ?armo de Beogrado kaj gastamo de
Serbio.?Internacia Ligo de
Esperantistaj Instruistoj organizas tie sian ?efeventon por ?iuj, ne nur por
instruistoj kaj sendepende de lingvoscio!
??io en unu loko ¨C en la Hotelo Palace?()
¡¤? Kongresejo, lo?ado kaj man?oj
¡¤? Labora, kleriga kaj kulturarta
programo
¡¤? Kursoj por komencantoj kaj por
tiuj kiuj volas plibonigi sian lingvonivelon
¡¤? Simpozio ?Artefarita intelekto
kaj lingvolernado¡°
¡¤? Lingva festivalo
?Pliaj detaloj, ali?ilo, mendilo:?
?
Ali?u rekte:?
?u vi iam lernis...
Koreajn tradiciajn
dancojn? ?
Kalkuli en la afrika lingvo kirundi?
Deklari amon en la ?ina?
Utiligi artefaritan intelekton?
?
Tion ?i vi povos sperti
?e la kongreso! Ali?is?98
partoprenontoj el 22 landoj.
??legeblas
en?IPR 2025/1?(Internacia
Pedagogia Revuo) kaj en?. Sekvu
anka??la?.
?
Historio de BET
En la
nova?retejo La Ondo de Esperanto estis
aktualigita la resuma statistika tabelo pri la Baltiaj Esperanto-Tagoj (BET)
ekde la 1-a ?ET (1959, Latvia SSR) ?is la 58-a BET (2024, Estonio).?Legu
la aktualigitan tabelon kaj la klarigan artikolon de Povilas Jegorovas ?e?.
?
Jen nova kaj interesa artikolo en la retejo uea.facila
pri?Afrikanoj anta? la interreto:
Ahmad
Mamduhi, prezidanto de ILEI
Virinoj rondiras
rakonte
Jen la
evoluoj de la Rondiranta Rakonto de la Komisiono pri Virina Agado de UEA.
En marto
aldoni?is kontriibuo de A?stralio kaj verkis du novaj ?inaj virinoj. Do, entute
?is nun kontribuis 36 virinoj el 13 landoj. Verkemulinoj estas bonvenaj
kontakti min.
?
Alessandra Madella
Lernolibro en la
svahila
Sub ¡®eldonado¡¯ en la retejo de ILEI aperis la bitaj
versioj de la lernolibro de Esperanto en la svahila de Joel Muhire kaj de la
Raporto pri la Internacia Tago de Virinoj 2025 fare de la Komisiono por Virina
Agado de UEA (kompilis Arko). Jen kunligo por el?utado!
?
Alessandra
Madella
Akademia renovigo
En februaro kaj marto
2025 la Akademio de Esperanto renovigis siajn membraron, estraron kaj
direktoraron. Legu prian artikolon de la sekretario de la Akademio, Fran?ois Lo
Jacomo, kiu ?us aperis en La Ondo de
Esperanto ?e ?[LO]
?
Printempa Jarfoiro en Diest, Belgio
La 27-an de aprilo oni festos la ?Hereda?otago en Flandrio/Bruselo. La nova
arkivejo de IEspA havos Malferman Pordon. La oficiala malfermo de la arkivo
tamen okazos en posta dato. Eblos konati?i kun la ejo, kie nun la tuta
originala arkivo jam alvenis.
Eblos vidi la arkiva?ojn, la laboron faritan kaj
la laboron plu farendan. Eblos sinanonci kiel volontulo por la plua arkivado
kaj ekscii pri la taskolisto. La najbaroj kaj aliaj Diest-anoj povos konati?i
kun la internacia lingvo Esperanto. Fotoj videblas ?e ?
?iu bonvenas, sen anta?anonco, inter la 10-a kaj
17-a horo. Adreso: Hasseltsestraat 26, BE-3290 Diest.
En diman?o la 27-a, la parkejo kontra? la
arkivejo estos senpaga. La stacidomo trovi?as je 1,4 km; se necese eblos
anta?rezervi kaj uzi Belbus kiu
haltos ?uste anta? nia pordo.
Internacia Esperanto-Arkivo, (sendis Marc Vanden Bempt
La nov-zelanda
registaro mendas ?ipojn
?
La
ministro pri fervojoj Winston Peters anoncis, ke la registaro financos la
a?eton de du novaj interinsulaj pramoj, kiuj servos ekde 2029. Bildo en la PDF.
?
SMG: La
konekto inter la du ?efaj insuloj de la lando nepras. Mi multfoje uzis pram?ipan
servon inter Wellington kaj Picton (kaj poste per trajno ?is
Christchurch.)? Tiu plia iro kutime temis
pri mirinda servo, kiu nomi?is La brasika
trajno, ?ar ?i portis ne nur brasikojn sed pliajn legomojn de Marlborough
?is la foiroj de Christchurch. La trajno alvenis je 05.16 matere, konvenaj por
la brasikoj sed ne por la homoj. Tiu nokta trajno estis esence vartrajno, sed oni
aldonis unu pasa?eran vagonon, kiu iam estis unuaklasa, do la se?oj tre
komfortis kaj permesis e? dormeton.
?
========= vortoj: 1275 =========
Kunlaborantoj: Rob Moerbeek (NL), Elda Doerfler (IT), Frank Lappe
(DE)
La Komunikoj iras al la
Landaj kaj Fakaj Asocioj, al la Komitato de UEA, pluraj instancoj de ILEI, al
la Estraro de TEJO, al unuopuloj, kiuj petis la ricevon kaj la anoj de pluraj
pasintaj AMO-seminarioj.? Entute ?. 2800
ricevantoj
?i tiu komuniko
estas disponebla la? la permesilo Krea Komuna?o Atribuite Samkondi?e
4.0?Tutmonde.
Por pli da informoj vidu ?e:?<>.
Aperintaj komunikoj legeblaj kaj el?uteblaj ?e:
Dek
numeroj de 2025 aperis, lune kun ?kvardek
kvar numeroj de 2024
ALDONU A?
SUBTRAHU VIN:
Skribu al <stefan.macgill<?e>>. Por forigo, la?eble
informu min al kiu ekspedo-grupo vi apartenas. Mi povas forigi nur personojn
kies retadresoj estas individue enskribitaj. Ne eblas forigi homojn, kiuj
ricevas la komunikojn pere de retlisto.
